Hasta uyanıkken yapılan beyin ameliyatları, tıpta “uyanık kraniyotomi” olarak bilinir ve özellikle beyin tümörlerinin veya epilepsiye neden olan dokuların çıkarılması gibi işlemlerde kullanılır.
Bu ameliyatlar, beyin fonksiyonlarının korunmasını sağlamak ve hasta için riskleri minimize etmek amacıyla yapılır.
Uyanık ameliyatlar, özellikle beyin fonksiyonlarının yoğun olduğu alanlarda, konuşma ve motor fonksiyonları gibi kritik fonksiyonları etkileyebilecek cerrahi işlemlerde tercih edilir.
Uyanık beyin ameliyatlarının temel adımları şunlardır:
- Hazırlık: Ameliyattan önce, hastanın sağlık durumu detaylı bir şekilde değerlendirilir. Hasta, ameliyat süreci ve beklentiler hakkında bilgilendirilir.
- Anestezi: Hasta, operasyonun başlangıcında genel anestezi ile uyutulur
- Cerrahi İşlem: Cerrah, işlemin başında kafa derisini keser ve kafatasında bir pencere açar. Hasta bu süreçte genel anestezi altında uyuduğu için ağrı hissetmez. Beyin zarı açılıp beyin dokusuna ulaşılınca hasta uyandırılır. Cerrah beyin dokusunu inceler ve işleme başlar.
Beyin dokusunun kendisi ağrı ve acı hissine sahip olmadığı için hasta işlem boyunce herhangi bir ağrı ya da acı duymaz.
- Hasta ile Etkileşim: Ameliyat sırasında hasta, doktorun talimatlarına yanıt verebilir ve basit görevleri yerine getirebilir. Bu, cerrahın beyin fonksiyonlarını gerçek zamanlı olarak izlemesine ve önemli bölgelere zarar vermemesine yardımcı olur.
- Kritik Fonksiyonların Korunması: Konuşma, anlama, hareket gibi kritik fonksiyonlar, hastanın tepkileri üzerinden değerlendirilir. Hasta herhangi bir anormallik hissettiğinde bu durumu bildirir, böylece cerrahın nerede durması veya devam etmesi gerektiğine dair doğru kararlar verilir.
- Ameliyatın Sonlandırılması: İşlem tamamlandığında, hasta yeniden genel anestezi ile uyutularak kafatası penceresi kapatılır ve kafa derisi dikişlerle kapatılır.
Uyanık beyin ameliyatları, hasta ve cerrah arasında sürekli bir iletişim gerektirir ve bu yöntem, beyin fonksiyonlarının korunmasında önemli bir rol oynar.
Bu tür ameliyatlar yüksek derecede uzmanlık ve deneyim gerektirir ve sadece bu alanda uzmanlaşmış sağlık merkezlerinde gerçekleştirilir.